En weer komen er verkiezingen. Laten we eens gek doen en ons inbeelden dat ze werkelijk wat veranderen. Dat over een half jaar bij de koning op het bordes een kabinet staat waar de visie, de ambitie en de positiviteit vanaf spatten. Een kabinet dat niet onnodig polariseert en hele volksmassa’s van zich vervreemdt, maar miljoenen mensen inspireert om zelf in beweging te komen en dit land even revolutionair als vreedzaam te veranderen.

Eén probleem. De partij die dit kan bewerkstelligen bestaat nog niet. In plaats daarvan zie ik politici die angst aanwakkeren tot hysterie, en handelen in haat. En ik hoor hoe weer andere politici daarop antwoorden met eerst en vooral morele zelfgenoegzaamheid en nogal wat neerbuigendheid naar ‘de andere kant’. Ik mis een radicaal midden, ver weg van de extremen op links en rechts. Een partij die doet wat christendemocraten, sociaaldemocraten en liberalen deden als ze op hun best waren: Nederlanders – wier afkomst, inkomen en opleiding sterk uiteenliepen – bij elkaar brengen op basis van normen, waarden en idealen.

Sommige politici mobiliseren bij voorkeur met een gemeenschappelijke vijand, of met een gezamenlijke zondebok. Dat kan de asielzoeker zijn, de moslim, de Marokkaan of de EU. Hij kan ook Wilders heten, Trump of ‘het fascistische gevaar’. Die steeds maar aanvallen, kan goed voelen en levert je likes op van je eigen parochie. Maar helpt het jou en ons echt verder, dat eindeloze demoniseren en polariseren?

 

I Have a Nightmare

Stel je voor dat Martin Luther King alleen zou hebben uitgeroepen: ‘I Have a Nightmare’. En dat hij eindeloos zou hebben gehamerd op de slechtheid van zijn tegenstanders. Wat hij daarentegen deed, was zowel zijn aanhangers als die tegenstanders een droom aanreiken. Met op weg daarheen tastbare doelen en daden. Ik droom van een Nederland waar natuur geen linkse hobby is maar ons aller eerste zorg, zodat ook onze kinderen en kleinkinderen welvarend en veilig kunnen leven.

 

De economie van het genoeg

Precies daarom droom ik ook van een kabinet dat durft wat geen enkel eerder kabinet aandurfde. Een economie van het genoeg realiseren, niet ergens ver weg in de toekomst maar morgen of uiterlijk overmorgen al. Dat vereist doortastend beleid om te voorkomen dat natuurvernietiging tot voedsel- of energieschaarste leidt. Het vereist ook dat we alternatieven hebben voor degenen van wie we hierbij opofferingen vragen: of dit nu de bouw of boeren zijn, energieverslindende bedrijven of burgers met een klein budget. Zoals aan ieder ideaal hangt er een prijskaartje aan de economie van het genoeg… Zolang we deze kosten maar eerlijk verdelen en de sterkste schouders dus de zwaarste lasten dragen.

 

Het Wassenaar van de wereld

Er is nóg een issue waar ik meer realisme en redelijkheid zou willen zien. Ik heb het over onze omgang met de rest van de mensheid. Nederland is het Wassenaar van de wereld, een villawijk die onvermijdelijk aantrekkelijk is voor mensen die het minder goed hebben. De beste dienst die je hen bewijzen kunt, is helpen hun eigen landen veiliger en welvarender te maken. Vrede- en veiligheidspolitiek dus, maar ook actie ondernemen zodat de economie van het genoeg een wereldwijde realiteit wordt en mensen zich niet meer gedwongen voelen hun land te verlaten vanwege armoede of natuurrampen.

 

Tot het zover is, zullen de vluchtelingen, arbeidsmigranten en ‘gelukszoekers’ blijven komen. Het is aan degenen die hier al wonen, te bepalen hoe veel mensen we wel – of niet – willen toelaten. We hebben het volste recht om van wie hier komen wonen, te eisen dat ze Nederlands leren en ook anderszins integreren. Of het nu om asielzoekers gaat of om expats. En we hebben als samenleving de morele plicht om gastvrij te zijn voor politieke vluchtelingen, maar ook begrip te tonen voor wie zich zorgen maakt om de gevolgen van massamigratie, zonder mensen weg te zetten als Tokkies, racisten of xenofoben.

 

Laten we eens gek doen

Laten we eens gek doen. Een kabinet kiezen dat het juiste midden vindt tussen ‘rechtse’ bekrompenheid en ‘linkse’ zelfvoldaanheid. Zestien ministers vinden die achttien miljoen kiezers – de kiezers van nu en de kiezers van de toekomst – bezielen met hun beleid. Ziedaar de best denkbare remedie tegen autoritaire volksfluisteraars, tegen het soort heren en wellicht dames die je beloven al je problemen in een oogwenk op te lossen. Bij voorkeur zonder die o zo trage en lastige democratie. De vraag is niet die naar wel of geen democratie. De vraag is of we onze democratie van de broodnodige daadkracht gaan voorzien. Ik ben benieuwd naar de partij die ons hiertoe inspireren kan.