Sinds het Romeinse Rijk ten onder ging, was vaak de vraag wat precies zijn ondergang teweeg had gebracht. De kracht van de barbaren die zich verzamelden aan zijn grenzen en deze uiteindelijk overschreden om Rome te plunderen? Of de zwakte van een rijk dat een te groot grondgebied trachtte te beheersen en teveel rijkdom oppotte […]
Waar begint het? Wat is het moment in je leven dat je voor het eerst probeert anderen iets te laten doen? Iets dat ze anders niet zouden hebben gedaan? Dat je tracht invloed uit te oefenen, iemand van iets te overtuigen? Meestal zal ‘onze eerste keer’ bestaan uit huilen. Soms kort, soms langdurig, tot je […]
“Iemand moest Josef K. belasterd hebben. Want zonder dat hij iets slechts had gedaan, werd hij op een ochtend gearresteerd.” Zo begon Franz Kafka in 1915 zijn roman Het Proces. Toen het boek tien jaar later eindelijk verscheen, was de fictie realiteit in Mussolini’s Italië en de Sovjet-Unie onder Stalin. Een realiteit die zich miljoenen […]
Wie ooit gepassioneerd journalist was, verliest nooit de journalistieke blik. Ook niet als hij later filosoof wordt. Met veel plezier verwerk ik in mijn colleges en classes iedere week weer de actualiteit. Of het nu gaat over politiek, ethiek of levenskunst. Over Aristoteles of Nietzsche, Hannah Arendt of Simone de Beauvoir. Maar nu ga ik […]
De afgelopen week heeft het Gerechtshof van de Publieke Opinie overuren gemaakt. Sterker nog: het lijkt over zijn toeren geraakt. Duizenden Nederlanders hebben zich op social media, in de kranten, op radio en tv, uitgesproken over Jeroen Rietbergen, Marco Borsato, Ali B. en die ene, aanvankelijk nog anonieme regisseur. Voor het gemak deden de dames […]
Een van de vele dingen die de coronacrisis heeft duidelijk gemaakt, is dat we in Nederland een overdreven neiging hebben om regels aan onze laars te lappen. Wie zich wel aan regels houdt, is een sukkel, een mak schaap, eventueel een NSB’er zelfs. Wie de regels overtreedt is op zijn best een verzetsstrijder; en op […]
‘Er zijn vier soorten mensen. Hij die niet weet en weet dat hij niet weet. Dat is een kind. Onderwijs hem. Hij die niet weet en niet weet dat hij niet weet. Dat is een dwaas. Mijd hem. Hij die weet en niet weet dat hij weet. Die slaapt. Wek hem. En hij die weet […]
“De Telegraaf, die lees ik niet graag, zo ’s ochtends vroeg op mijn nuchtere maag. Stompzinnige leugens, racistische mest. En al ver voor de oorlog zo fout als de pest.” Halverwege de jaren tachtig zong ik voluit mee als ons communistische koor De Grootste Mond deze regels aanhief. ‘Wij communisten’ hadden ons tijdens de Duitse […]
Wat gebeurt er als je een filosoof en een psycholoog samen laat nadenken over wijsheid in een turbulente wereld? En als je vervolgens met hen en met andere cursisten in gesprek gaat over je eigen ervaringen, idealen en plannen voor de toekomst? Zoals de Zen-meester zei: We gaan het zien… En wel dit najaar. Geef […]
Na heel veel tunnel aan het eind van het licht, gloort er licht aan het eind van de tunnel. Stukje voor stukje kunnen we er weer op uit en elkaar ontmoeten, écht ontmoeten. Als filosoof wil ik daaraan een bijdrage leveren met een Herfstschool Goed Leven. Vijf dagen in september en oktober waarin we zonder […]